РУБРИКАТОР
СҮРЭХ ХАҺАН ДА ОСПОТ БААҺА
Дмитрий Гаврильевич тута утуйан биэрбэккэ кэтэх тардыстан хараҥа хоһун үрдүн одуулаһа сытта. Кини утуйар уутун ол дьылларга полкатын командира, уруккута подполковник Николай Сергеевич Мальцев ыыппыт ахтыы суруга аймаата.
* * *
Урукку бойобуой доҕорун, командирын кинилэр 85-с гвардейскай дивизия 249-с стрелковай полкатыгар көрсүбүт, биир өлүүгэ-тиллиигэ киирсибит саллаат доҕотторун мүөссүөннэрин бу кэлбит сурук эмиэ санатта. Сүрэхтэн хаһан да оспот баас буолбут умнуллубат дьыллар түгэннэрэ бу элэҥнэһэн кэллилэр.
Дмитрий Гаврильевич утуйуо суоҕун билэн, мээнэ эрэйдэнэн эргийэ-урбайа сытыахтааҕар, тыаһа суох туран, ыскаабыттан докумуоннардаах, хаартыскалардаах уонна бүгүн туппут суругун укпут паапкатын ылан, утуйар хоһуттан саалаҕа таҕыста. Кини бэрт элбэхтик сыымайдаабыт суруктарын, докумуоннарын, хаартыскаларын, бойобуой доҕотторо бырааһынньыктарга ыыппыт эҕэрдэлиир открыткаларын адьас саҥа көрөн эрэрдии арыйталаан барда.
Ол олордоҕуна кэргэнэ Анисия Гаврильевна саала аанын оргууй аһан киирэн кэллэ уонна уу-чуумпуну аймаабаттыы: «Хайа, доҕор, ыарыйдын дуу? Утуйан биэрбэккэ эрэйдэннин даҕаны», - диэн тэҥҥэ кырдьыбыт олоҕун доҕоруттан ыйытта.
Кэргэнэ сэриигэ ылбыт баастара аалан, арыт сытан хааллаҕына, Анисия Гаврильевна тэҥҥэ эрэйдэнэр буолан, бу киэһэ эмиэ тилэх уопсубутунан ити туран кэллэҕэ дии.
Педагогическай үлэ ветерана Анисия Гаврильевна кэргэнэ урукку бойобуой доҕотторун хаартыскаларын саҥата суох тонолуппакка одуулаһа олороруттан уонна элбэх суруктар, кумааҕылар остуолга тэлгэммиттэрин көрөн холкутуйа түстэ. Кини Миитэрэйэ сүрэҕэр, дууһатыгар иҥмит аалар бааһа көбөн кэллэҕинэ, итинник саҥата суох олорорун сөбүлүүрүн билэр буолан, кэргэнин мүлтүгүр санныгар илиитин оргууй ууран ылан баран, утуйар хоһугар төнүннэ.
Ити кини санныгар сэрэнэн-сэрэнэн тайанан ылбыт илии Дмитрий Гаврильевичтыын үгүс сыл аргыстаһан олох үөрүүтүн, хомолтотун тэҥҥэ үллэстиһэн алта уон саастарыгар диэри кэллэ. Кини ити илиини, ити сылаастык тыыныыны, ити өрүү кырдьыбат истиҥтэн-истиҥ саҥаны күн ахсын саҥа истэр, көрөр курдук уонна сарсыҥҥытыгар эмиэ ону үөрэ-көтө көрөөрү саҥа күнү көрсө туран кэлэр.
Бу хаһан да кырдьыбат, өрүү эдэр сылдьар таптал күүһэ буоларын Дмитрий Гаврильевич күн ахсын ытыктыыра, таптыыра уонна киниэхэ тартарыыта күүһүрэн иһэрэ.
Оҕонньор киһи кэргэнэ киирэригэр остуолугар устан уурбут ачыкытын кэтэн, командира Николай Сергеевич кэлин ыыппыт хаартыскатын тонолуппакка одууласта. Оччолорго сиппит-хоппут командир уонна Миитэрэйдиин бииргэ сэриилэспит бойобуой доҕотторун мөссүөннэрэ илэ-чахчы көстөн, санаатын утаҕын сабын субуйа тардан кэбистилэр.
1942 сыллаахха бэс ыйыгар ытык сэриигэ ыҥырыллыбыт II Модуттан силистээх-мутуктаах, Дьокускайдааҕы педагогическай училище иккис куурсун үөрэнэччитэ, комсомолец Дмитрий Дураев өстөөҕу утары саа-саадах тутан нөҥүө сылыгар бэс ыйыгар киирбитэ. Кини 169-с стрелковай дивизия 434-с стрелковай полк байыаһын быһыытынан ийэ сиртэн немецкэй фашистары урусхаллааһыҥҥа араас омуктар уолаттарын кытта биир ньыгыл кэккэҕэ турбута.
Биһиги сэриилэрбит өстөөҕу Курскай Тоҕойго үлтүрүтүү кэнниттэн Брянскай туһаайыытынан төттөрү охсон эккирэтэн иһэр кэмнэрэ этэ.