РУБРИКАТОР
БИИР ЫЙ ИННИКИ КИРБИИГЭ
1942 сыл олунньуга этэ. Калуганы немецтэр ылан олороллоро. Биһиги сэриилэрбит естөөх бөҕөргөтүммүт оборонатын тоҕу көтөн ити куораты босхолуохтаахтара уонна салгыы кимэн киириэхтээхтэрэ.
233-с стрелковай полк Калугаттан балтараа километрдаах дэриэбинэҕэ киирэн, күүһүн түмүммүтэ. Күүстээх кимэн киирии эмискэ саҕаламмытыгар естөөх куораттан тэскилээн биэрбитэ. Немецтэр утарылаһа-утарылаһа куоталлара, биһиги чаастарбытын утары миномет күүстээх уотун аһаллара. Биһиэннэрэ өстөөҕү эккирэтэн хас да дэриэбинэлэри ааспыттара.
Рядовой Конон Софронович Эверстов ити полк састаабыгар киирэр иккис батальоҥҥа баара. Ыкса киэһэ Нижнэй Куклина диэн дэриэбинэҕэ тиийэн кэлбиттэрэ. Онно оборона оҥостон, дэриэбинэ кытыытыгар күрдьүккэ хоммуттара.
Немецтэр итинтэн биэрэстэ кэриҥнээх Верхнэй Куклинаҕа бааллара. Ол дэриэбинэни атаакалааһын сарсыарда сырдыырын кытта саҕаламмыта. Иккис батальон аһаҕас хонуунан атаакалаабыта. Хаххалаах, үрэхтээх миэстэлэринэн киирбит батальоннар аата-ахсаана суох элбэх миналарга түбэспиттэрэ. Өлүү, бааһырыы үгүс этэ. Ытыалыы-ытыалыы аһаҕас хонуунан сыылан иһэр иккис батальон сэрииһиттэрин ботуруоннара аччаан барбыта. Батальон командира чугас баар Конон Эверстовы ыҥыран ылбыта уонна били хоммут дэриэбинэтиттэн баран ботуруон аҕаларыгар бирикээстээбитэ. Саллаат төттөрү сыылбыта. Дэриэбинэ уһугар тиийэн манабылга турар икки саллааттан биир дьааһык ботуруону ылбыта.
Төннөрүгэр дьааһыгын кыбыммытынан сыыры таҥнары сууллан үрэххэ түспүтэ. Онно өйдөөн көрдөҕүнэ, чугаһьгнан туох да биллибэккэ дылыта. Дьонум салгыы кимэн киирэн бара турдахтара дии санаабыта. Ол саныы турдаҕына биир билэр киһитэ уун-утары бу иһэрэ. Ол Волков диэн саллаат этэ. Кинини көмөҕө ыыппыттар эбит. Нуучча уонна саха иккиэн үөрсэ түспүттэрэ. Кинилэр сотору бэйэлэрин дьонноругар тиийбиттэрэ. Сорудаҕы түргэнник толоруу иһин Конон Эверстов махтал ылбыта.
Эбии сэбилэммит батальон өссө күүстээх уоту аспыта. Күнү быһа хаан тохтуулаах кыргыһыы. Киэһэ күн киириитэ биһиэннэрэ Верхнэй Куклинаны ылбыттара уонна салгыы кимэн киирбиттэрэ.
Ити полк батальоннарыгар биирдии саха баара. Ол кимэн киириилээх кыргыһыы күннэригэр Конон Эверстов бэйэтин оройуонун дьонун көрсөрө. Иван Николаевич Протопопов, Иван Тимофеевич Колесов онно хорсуннук сэриилэһэллэрэ.
Биир дэриэбинэни ылар кимэн киириигэ рядовой Эверстов ыараханнык бааһыран инники кирбииттэн туораабыта. Кинини эмтээн баран дойдутугар ыыппыттара. 1942 сыл бэс ыйын бүтүүтэ дьиэтигэр кэлбитэ. Конон Эверстов фронт инники кирбиитигэр биир эрэ ый сылдьыбыта. Ол да буоллар кинн хорсуннартан биирдэрэ этэ.
Дойдутугар кэлээт үлэ үөһүгэр түспүтэ. Кинини «Искра» колхоз бырабылыанньатын председателинэн талбыттара. Фронтовик оччотооҕу тыа хаһаайыстыбаннай артыалы аҕыс сыл салайбыта. Фашистскай Германияны Кыайыы уонна сэрии бириэмэтигэр тыылга килбиэннээх үлэ медаллара киниэхз иккиэн бааллар. Хорсун саллаат Албан аат үһүс степеннээх орденынан наҕараадаламмыта.
И. Егоров