РУБРИКАТОР
ХОЛОБУР БУОЛАР ОЛОХТООХ КИҺИ
Былыргыта Нам улууһугар, Мурчуку нэһилиэгэр Баһылай уонна Балбаара Замятиннар диэн дьадаҥы ыаллар олорбуттара. Кинилэр «дьол көрдөһө» хоту Булуҥҥа көспүттэрэ. Онно кыһынын бултаһан, сайынын балыктаһан уонна араас үлэҕэ үлэлээн син ньир бааччы ыал буолбуттара. Онно 1918 сыл олунньу 10 күнүгэр уол оҕо төрөөбүтэ, ону аҕата Баһылай диэн бэйэтин аатын биэрбитэ. Онтон үс сыл буолан баран Бүөтүр, өссө үс сылынан Егорка төрөөбүттэрэ.
Советскай былаас буолан олох тупсан эрэрин истэн 1932 сыллаах сайын Булуҥтан Намҥа көһөн тахсаллар. Василий ити сыл үөрэххэ киирбитэ. Онно кинини учуутал Денис Винокуров үөрэппитэ. Ити сыл куор ыарыыттан кыра балтылара Маайа өлбутэ. Онтон 1934 сыл саҥатыгар аҕата ыалдьан өлбүтэ. Инньэ гынан Василий үөрэҕин тохтотон, ийэтинээн, икки быраатын илдьэ, саас II Хомустаахха «Хатас» колхозка тахсан чилиэнинэн киирэллэр. Онон уон алта саастаах Василий колхоз үлэһитэ буолар.
1941 сыллаахха колхоз уонтан тахса чулуу үлэһит эр дьонноро сэриигэ барбыттара. Инньэ гынан колхозка үлэһит илии тиийбэт буолбута тута биллибитэ. Байыаннай балаһыанньа буолан дьахтардыын-оҕолуун, кырдьаҕастыын-эдэрдиин «Барыта фроҥҥа», «Барыта кыайыы туһугар» диэн лозунунан сынньанары-утуйары билбэккэ кытаанах үлэҕэ туруммуттара.
1942 сыллаах бэс ыйыгар уонча киһиэхэ, ол иһигэр Василийга эмиэ армияҕа барар бэбиэскэ кэлбитэ. «Графтан биһигини сорохпутун быһа анньан хоту Булуҥҥа үлэ фронугар ыыппыттара, онно киирэн муора судноларыттан таһаҕас сүөкээһинигэр улэлээн баран күһүн төптөрү тахсыбыппыт. Ол тахсыбытым улахан быраатым Бүөтүр сэриигэ барбыт этэ. Онтон 1943 сыллаахха сайын бэс ыйыгар иккиһин бэбиэскэ туппутум, уонтан тахса киһи буолан оройуон киинигэр ШКМ-ҥа хонон баран, сарсыныгар Граф Биэрэгэр борохуокка киирбиппит. Онно миигин кытта, биһигиттэн Протопопов Афанасий Андреевич эмиэ баара», - диэн кэпсиир, Василий Васильевич.
Кини ол баран Забайкальеҕа сулууспалаабыта. 1945 сыллаахха Японияны утары сэриигэ сылдьан Хайлар куораты ылыыга кыттыбыта. Онтон Мугден станциятынан төннөн, балаҕан ыйыгар бэйэтин чааһыгар кэлбитэ. 1946 сыл бэс ыйыгар диэри онно сулууспалаан баран демобилизацияланан дойдутугар төннен кэлбитэ. Аччыгый быраата Егор 1944 сыллаахха сэриигэ ыҥырыллан баран эмиэ Япония сэриитигэр өлбүт этэ. Оттон Бүөтүр сэрииттэн сотору кэлбитэ.
Василий Васильевич японскай милитаризмтан Аҕа дойдуну көмүскээһиҥҥэ үтүөлэрин үрдүктүк сыаналаан Советскай правительство «Японияны кыайыы иһин», Кыайыы 20, 30 сылларын, «Советскай Армия 50 сыла» мэтээллэринэн, «Аҕа дойдуну көмүскүүр сэрии» II степеннээх орденынан наҕараадалаабыта.
Василий Васильевич Замятин сэрииттэн кэлээт да «Хатас» колхозка хонуу биригэдьииринэн, колхоз солбуйар председателинэн үлэлээбитэ. Тэрийэр үлэҕэ дьоҕурдаах, сиргэ сыһыаннаах, мындыр киһини бэлиэтин көрөн 1950 сыллаахха Василийы оҕуруот звенотугар салайааччынан анаабыттара. Онно кини эттиин-хаанныын бэринэн туран айымньылаахтык ылсан үлэлээбитэ.
Василий Васильевич барыта отут икки сыл оҕуруот биригээдэтигэр тохтоло суох биригэдьиирдээбитэ. Уонна билиҥҥэ диэри үтүө сүбэһит, ахсаабат наставник. Кини эҥкилэ суох сыралаах үлэтин Советскай правительство үрдүктүк сыаналаата: 1966 сылга «Бочуот знага», 1973 сыллаахха «Октябрьскай революция» орденнарынан, «В.И. Ленин төрөөбүтэ 100 сыла туолуутунан сибээстээн үлэҕэ килбиэнин иһин» мэтээллэрдээх. В В. Замятнн Нам оройуонун Бочуоттаах гражданина.
Т. Замятин