РУБРИКАТОР
Буойун наҕараадата кыыһыгар туттарылынна
Олунньу 6 күнүгэр норуот анымньытын уонна сынньалаҥын Киинигэр Нам селотун күнэ ыытылынна.
… Бу дьоро киэһэ киэргэлинэн 1942 сыллаахха илиитигэр саа-саадах тутан хааннаах фашистары утары туруулаһан охсуспут Романов Абрам Петрович кыыһыгар Лукина Александра Абрамовнаҕа, кини аҕата 1944 сыллаахха наҕараадаламмыт «Аҕа дойду сэриитин» 2-с степеннээх орденын уонна дастабырыанньатын туттарыы буолла.
Нам военкомун солбуйааччы майор Пестряков Н. В. красноармеец Романов А. П. кыыһыгар уонна сиэнигэр Акулина Ннколаевнаҕа ордены уонна дастабырыанньаны ис сүрэҕиттэн эҕэрдэлээн, саалаҕа олорооччулар ытыстарын таһыныыларынан доҕуһуоллатан туттарда.
Лукина А. А. аҕатын туһунан ахтыыны оҥордо: «Сэрии иннигэр аҕабыт тутууга үлэлээбитэ. 1942 сыллаахха армияҕа ыҥырыллыбыта. Ийэбит үс оҕолоох хаалбыта. Кини оҕолорун илдьэ Булуҥунан, Тиксиинэн балыкка сылдьыбыта. Тиит-Арыыга Ярославскай аатынан колхозка балык тууһааһыныгар үлэлээбиппит. Мин 1946 сыллаахха 8 кылааһы бүтэрбитим. Аҕабыт бааһыран, дойдутугар төннөн Хаһааччыйаҕа атыылааччынан үлэлээбитэ. 1947 сыллаахха Намҥа көһөн кэлбиппит. Аҕабыт оскуолаҕа завхоһунан, онтон киномеханигынан үлэлээбитэ. Кини сэриигэ сылдьан хас да төгүл бааһырбыта. Онтон өрүттүбэккэ 1948 сыллаахха өлбүтэ.
Аҕабыт Великие Луки, Кривой Рог, Курскай Дуга иһин уоттаах кыргыһыыларга кыттыбыта. Кини билигин сэттэ сиэннээх, 20 хос сиэннээх».
Красноармеец кыыһа кини аҕатын, сиэннэр эһэлэрин орденын өр кэмҥэ эрийсэн булан туттарбыт дьонно махтал тылларын эттэ.
Оборона министерствотын Кыһыл Сулус орденнаах Киин Архива ыйытыыга хоруйдаабыт суругун кытта билиһиннэрэбит: «Саха Республиката, Нам улууһа Нам сэлиэнньэтэ, Октябрьскай уул. 14/2 Лукина А. А.
Романов А. П. наҕараадалыыр лииһигэр 5-с танковай корпус 1944 сыл алтынньы 19 күнүнээҕи 029/н №-дээх бирикээһигэр Романов А.П. Аҕа дойду сэриитин 2 степеннээх орденынан наҕараадаламмытын туһунан суруллубут. Онно этиллэр: 80 мотоинженернэй биригээдэ, 1750 отдельнай мотоинженернэй батальон сапера, красноармеец Романов Абрам Петрович Аҕа дойдуну көмүскүур сэриигэ 1942 с. бэс ыйын 5 күнүттэн кыттар. Кини 1942 с. атырдьах ыйын 15 к., 1943 с. ахсынньы 6 к., 1943 с. олунньу 15 к. бааһырбыта.
5-с танковай корпус. 41-с уонна 70-с танковай биригээдэлэрин арыаллааһыҥҥа, Яунтилена-Черти учаастакка, өстөөх пулеметун уонна артиллериятын күүстээх уотун аннынан Романов А.П отделение састаабыгар Яунтилена хотугулуу-илин бадарааннаах суолун туорааһыҥҥа муостаны тутууга хорсунун көрдөрбүтэ. Өстөөх күүстээх уотун аннынан сапер Романов А.П. суолу кичэйэн бэрэбиэркэлээбитэ уонна уон биир противотанковай миинэни устубута.
Эппиэт 69155 опись, 6904 дьыала; 170 илииһиттэн сурулунна.
Хранилище нач.: ТИХОНОВ. 1995 с. сэтинньи 23 к.
В. Сыромятников