РУБРИКАТОР
УЧУУТАЛ. САЛЛААТ. КОММУНИСТ
Ньукулай Саха сирин түҥкэтэх тыатыгар Бүлүү уокуругар Марха улууһугар баар Аммосовка диэн нэһилиэккэ дьадаҥы бааһынай кэргэнигэр төрөөбүтэ. Ньукулай ийэтэ-аҕата оҕолорун үлэни таптыырга үөрэппиттэрэ. Чороччу улаатан эрэр эдэр уол билии-көрүү наадатын сөпкө өйдөөн Ньурбаҕа киирэн ситэтэ суох орто оскуоланы ситиһиилээхтик үөрэнэн бүтэрбитэ. Төрөөбүт нэһилиэгэр эргиллэн кэлэн 1936 сылтан начальнай оскуолаҕа учууталлаабыта. Кэтэхтэн үөрэнэн Бүлүүтээҕи педучилищены бүтэрбитэ. Ол эрээри бу идэтинэн кини уһуннук үлэлээбэтэҕэ. Алдьархайдаах сэрии ыар сыллара ааҥнаан кэлбиттэрэ.
Эдэр учуутал бу кэмҥэ Антоновка ситэтэ суох орто оскуолатыгар үлэлээбитэ. Н.Ф. Рожин аҥардас бэйэтин эрэ үлэтинэн муҥурдаммат. Кини колхоһугар штаты таһынан ревизордуура, пропагандистыыра. Онтон 1942 сыллаахха от ыйыгар Николай Федорович бэбиэскэ тутан сэриигэ аттаммыта. Челябинскай уобаласка тиийэн тимир суол саппаас полкатыгар биир ыйдаах бэлэмниир курска үөрэнэн баран фроҥҥа барбыта. Кини Хотугу Кавказ фронугар баар Варшавскай, Кутузов II степенэ орденнаах бастакы гвардейскай тимир суол биригээдэтигэр сэриилэспитэ. Кинилэр өстөөх бомбалаан, артиллеҕиянан ытыалаан урусхаллаабыт суолларын өрөмүөннүүллэрэ. Фроҥҥа эшелоннар тохтоло суох ааһалларын хааччыйаллара. Н.Ф. Рожин бэйэтин гвардейскай биригээдэтин кытта Хотугу Кавказ, I уонна II Белорусскай фроннар састааптарыгар киирсэн Кавкаһы, Варшаваны босхолоспута, Берлини ылыыга кыттыбыта. Кини бойобуой суола Грознай - Ростов на Дону - Таганрог, Одесса – Брест - Познань - Варшава - Берлин куораттарынан ааспыта. Саха уола Эльбаҕа тиийбитэ. Нууччалыы үчүгэйдик билэр, саҥарар байыаһы взвод комсомольскай тэрийээччитинэн талбыттара. Онтон 13-с туспа эксплуатационнай рота комсомольскай тэрилтэтин секретарынан үлэлээбитэ. 1945 сыллаахха кулун тутар ыйга Николай Федорович хаһан да умнубат күнэ үүммүтэ. Кини ленинскэй партия кэккэтигэр киирбитэ.
Өлөр өстөөҕү үлтүрүтүһэн Берлиҥҥэ тиийбит саллаат 1946 сыл кыһыныгар төрөебүт Сахатын сиригэр эргиллэн кэлбитэ уонна кэргэнэ олорор Нам сиригэр олохсуйбута. Хамаҕатта начальнай оскуолатыгар учууталлаабытынан барбыта. Кэлин директордаабыта. Маҥнай үлэлии сылдьан Николай Федорович сүүрэн-көтөн сэттэ кылаастаах оскуоланы астарбыта. Тэрийэр-салайар талааннааҕын бэлиэтии көрөннөр оройуоннааҕы норуот үөрэҕириитин отделын сэбиэдиссэйинэн анаабыттара. Николай Федорович туох түбэһэринэн - атынан, сатыы - оройуон оскуолаларын үгүстүк кэрийбитэ. 1955 сыллаахха Н.Ф. Рожин Намнааҕы райисполком секретарынан талыллыбыта. Онтон Красноярскайдааҕы үрдүкү партийнай оскуоланы бүтэрэн баран «Ленин суола» хаһыакка солбуйааччы редакторынан үлэлии сырыттаҕына партия райкомун тэрийэр отделын сэбиэдиссэйинэн талбыттара. 1963 сыллаахха кини Нам райсоветын ситэриилээх комитетын солбуйааччы председателинэн быыбардаммыта. 1965 сылтан ылата партия райкомун иккис секретара. Н.Ф. Рожин оройуон бочуоттаах гражданина, үлэ, сэрии ветерана, элбэх медаллар уонна орден кавалера.
И. Ядреев