РУБРИКАТОР
Осипов Афанасий Авксентьевич (1924-1993 сс.)
Сэрии, үлэ ветерана. 1924 с. билиҥҥи Буойун миэстэтигэр төрөөбүтэ. Бастаан оскуола Үүнэр олоххо эрдэҕинэ 1932 с. үөрэнэн иһэн, ийэтэ өлөн ситэ үөрэммэтэх. Онтон оскуола Хатаска көспүтүн кэннэ 1938 с. 4-с кылааһы бүтэрбит. Ол кэнниттэн атын сиргэ үөрэҕин кыайан салгыыр кыаҕа суох буолан тохтуурга күһэллибит.
1939 сылтан «Буойун» холкуоска үлэтин саҕалаабыт. 1942-1947 сс. Советскай Армия кэккэтигэр сулууспалаабыт. Армияттан кэлэн баран, бастаан муҥха биригээдэтигэр, онтон 1948 сылтан «Буойун» холкуоска, кэлин «Калинин» холкуоска хонууга, фермаҕа биригэдьииринэн, 1964-1972 сс. холкуос, сопхуос отделениетын кыладыапсыгынан үлэлээбитэ. Сайын от үлэтигэр звенону салайан үлэлэтэрэ.
Нэһилиэк культурата, экономиката сайдарыгар күүһүн, кыаҕын биэрбитэ, активнай көҕүлээччи, тэрийээччи этэ, ол курдук нэһилиэк сэбиэтин депутатынан 2 төгүл, 1965-1972 сс. профсоюз месткомун бэрэссэдээтэлинэн быыбарданан үлэлээбитэ. Үлэ-сынньалаҥ лааҕырыгар наставниктаабыта. Уһун сылларга II Хомустаах кырдьаҕастарын сэбиэтин салайбыта. Элбэх оҕолоох улахан дьиэ кэргэн аҕа баһылыга этэ. Билигин оҕолоро, сиэннэрэ ресггублика араас улуустарыгар олороллор, үлэлииллэр.
Наҕараадалара: «Японияны кыайыы иһин» мэтээл, Аҕа дойду сэриитин II степеннээх уордьана.
Мин 1939 с. сайын от үлэтигэр Делахов диэн биригэдьиир оҕонньортон таабыл суруйа, сир мээрэйдии үөрэммитим, киниэхэ көмөлөһөөччү быһыытынан сылдьыбытым. 1940 с. саҥа кэлбит боруода сүөһүлэри көрүүгэ үлэлээбитим. 1941 с. «Пятилетка» борохуот хоту аара тоҥон, онтон таһаҕас тиэйэллэрэ. Мин «Кылагырга» дылы эт илдьиһэн баран, көлө төннөрөр этим. Онно 4 аты көлүйэр, аһатар ыарахан үлэ этэ. Оччолорго 17 эрэ саастааҕым.
1942 с. атырдьах ыйын 4 күнүгэр оттуу сылдьан бэбиэскэ тутан, биир саастыылаахтарым Егор Олесов, Федор Габышев, Петр Замятин уонна мин фроҥҥа барбыппыт.
II Хомустаахтан хайыыгынан эрдэн, өрүһү туораан оройуоҥҥа тиийбиппит. Онно билиҥҥи нуучча оскуолатыгар муспуттара. Сарсыныгар Дьокуускайга аҕалбыттара. Дьокуускайтан Читар тиийбиппит. Манна ахсынньыга диэри үөрэнэ-үөрэнэ үлэлээбиппит. Мальта диэн станцияҕа хаһаарыма туттарбыттара. Күһүн холкуостарга бурдук, оҕуруот хомууругар үлэлэппиттэрэ.
1942 с. ахсынньы ыйга биһигини Илин Монголияҕа кумах куйаарга турар Заминсанда диэн куоракка аҕалбыттара. Мин сулууспалаабыт чааһым Забайкальскай фронт, 17 аармыйа, 582 мотострелковай полк, III батальон, I рота, II взвод. Маньчжурия кумах куйаарын устун 600 км сири 30 кыраадыстаах өҥүрүк куйааска ханан да сиик суох сиринэн элбэх күн сатыы айаннаабыппыт.
1945 сыл атырдьах ыйын 9 күнүттэн балаҕан ыйын 3 күнүгэр диэри дьоппуоннар күүскэ бөҕөргөтүммүт «Хайлар» кириэппэстэрин ылыыга сылдьыспытым.
Кириэппэһи ылыыга биһиги сэриилэрбит сиринэн уонна салгынынан элбэх күүһүнэн саба түспүттэрэ. Ону тулуйбакка өстөөх бэриммитэ. Бэриммит дьоппуон саллааттарын конвойдаан Сэбиэскэй Сойууска аҕалыыга сылдьыбытым.
1946-1947 сс. 616 отдельнай стрелковай полкаҕа сулууспалаабытым. Ити сайын дойдубар эргиллэн кэлбитим.
1984 с.