Лукин Семен Иннокентьевич

 

Кини 1915 сыллаахха «Баакычча» диэн улахан өрүс арыытыгар төрөөбүт. 30-с сыллардаахха «Бүтэй Үрдүгэр» холкуоска киирбит. Ликбезка үөрэнэн ааҕар-суруйар буолбут. Бэрт сытыы-хотуу уолу эдьиийдэрбит эмээхситтэр кэпсииллэринэн Өрүкүй Сэмэн диэн дьон таптаан ааттыыллар эбит. Сэмэн «Үлэһит Бүөччэ» холкуоска бүтэн биэрбэт хара үлэтигэр дьон тэҥинэн сылдьыбыт. Сыыдам туттуулаах-хаптыылаах, түргэн-тарҕан, бүгүрү буолан үлэһитинэн сирдэрбэт үһү. Олунньу 16 күнүгэр 1936 сыллаахха Сэмэн кэргэнинээн кыыс оҕоломмуттар. Кыыстарыгар эбэтин Ааныска (Анна Васильевна) аатын иҥэрбиттэр. Анна Лукинаны (билигин Константинова Анна Семеновна) кытта мин начаалынай оскуолаҕа үөрэммитим. Сүрдээх чобуо кыыс этэ. Дьоннор аҕатын Сэмэн курдук сытыы-хотуу оҕо дииллэрэ. Аня күрүө үрдүнэн сүүрэкэлиирин бу буола турар курдук өйдүүбүн.

Семен Иннокентьевиһы сэрии саҕаланаатын кытта маҥнайгы хомуурга боруоҥҥа илдьэ барбыттар. Өр өтөр буолбат кини сэриигэ бараатын кытта бииргэ төрөөбүт убайыгар Хабырыыска (Гаврил Иннокентьевич Лукиҥҥа) бэбиэскэ кэлбит. Анна Семеновна аҕатын сэриигэ сайын, 1941 с. «Күрүөлээхтэн» илдьэ барбыттарын туһунан ахтыытыгар суруйбут. Сэмэн өлөр өлүүтүгэр нэһиилэ сытар кэргэнин, кырдьаҕас ийэлэрин, 5 саастаах кыыһын, атын дьонун-сэргэтин кытта бырастыылаһан сэрии толоонугар бараахтаабыта. С.И. Лукин сэрииттэн улаханнык өттүгэр дэҥнэнэн 1942 с. ахсынньы ыйга дойдутугар төннөөхтөөбүт да, Салбаҥҥа холкуос бэрэссэдээтэлинэн үлэлии сырыттаҕына 1943 с. сэриигэ барартан күрүү сылдьар дезертирдэр ытаннар өр буолбатаҕа, өлөөхтөөбүтэ.

Кыракый Аня төгүрүк тулаайах хаалбытын кэннэ Бөтүҥҥэ ыыппыттар. Төрөөбүт нэһилиэгэр кыысчаан ыалтан ыалга үлүбээс иитиллэн сылдьыбыт, инньэ гынан уон сааһыгар диэри оскуолаҕа үөрэммэтэҕэ. Кини 1946 с. хороччу улааппыт кыыс Шмидт холкуоска маҥнайгы кылааска үөрэнэ киирбитэ.