РУБРИКАТОР
Габышев Федор Федорович
(1924-2003 сс.)
Сэрии, үлэ ветерана. Нам улууһун Муччуку нэһилиэгэр, «Кур Оттоох» сайылыкка төрөөбүтэ. 1936 сыллаахха II Хомустаах оскуолатын 4-с кылааһын бүтэрэн баран холкуоска үлэтин саҕалаабыта. 1942 сыллаахха Советскай Аармыйаҕа ыҥырыллыбыта. Забайкальскай байыаннай уокурукка сулууспалаабыта. Японияны утары сэриигэ кыттыыны ылбыта. 1947 сыллаахха дойдутугар эргиллэн кэлбитэ. Төрөөбүт нэһилиэгэр холкуос, сопхуос производствотыгар уһун сылларга эҥкилэ суох үлэлээбитэ.
Наҕараадалара: «Японияны кыайыы иһин» мэтээл, Аҕа дойду сэриитин II степеннээх уордьана.
Габышев Федор Федорович 1924 сыллаахха бэс ыйын 16 күнүгэр II Хомустаах нэһилиэгэр Габышевтар дьиэ кэргэнигэр төрдүс оҕонон күн сирин көрбүтэ.
1941 сыл бэс ыйын 22 күнүгэр фашистскай Германия биһиги Ийэ дойдубутугар сэриинэн саба түһэн эйэлээх олохпутун аймаабыта. Ол кэмҥэ Федор Федорович 17 саастаах этэ. Нэһилиэк туруу дьонноро бары сэриигэ барбыттара, ол курдук 1942 сыллаахха Адаҕай арыытыгар оттуу сылдьан атырдьах ыйыгар сэриигэ бэбиэскэ туппута. Дьиэтигэр тахсан ийэлээх, аҕатын, эдьиийдэрин, убайдарын кытта бырастыылаһан барбыта.
Табаарыстара Замятин Петр Васильевич, Осипов Афанасий Авксентьевич буолан бары бииргэ Граф биэрэгэр туораабыттара. Намҥа тахсан оскуолаҕа мустубуттар уонна киэһэ 9 чааска куоракка киирбиттэр. Даркылаах биэрэгиттэн Лена өрүс устун устан иһэн арааһа арҕаа фроҥҥа бардыбыт быһыылаах дэспиттэр.
Илин Мальтаҕа тиийбиттэр, онно тиийэн аахпыттара барыта 400-тэн тахса киһи эбит. Кырдьаҕас өттүн үлэ фронугар ыыппыттар. Федор Федорович байыаннай үөрэххэ үөрэммит, 345 полковай дивизияҕа сулууспалаабыт. Байыаннай үөрэххэ үөрэнэ-үөрэнэ землянка оҥостубуттар уонна ол землянкаларыгар олорбуттар.
Д. Петров Кыайыы 20 сылын көрсө «Саха сирин буойуннара Аҕа дойду сэриитин фроннарыгар» диэн кинигэтигэр маннык суруйбут: «Маньчужурияны босхолооһуҥҥа Саха сирин олохтооҕо X. Якубов кыттыбыта. Биирдэ кини табаарыстара 6 киһи разведкаҕа баран, 70 тахса дьоппуону көрбүттэр. Кинилэр 40-50 миэтэрэҕэ диэри сыыллан кэлэн баран, гранатанан быраҕа-быраҕа ураалаабытынан саба сырсан тиийбиттэр. Кылгас хапсыһыы кэнниттэн кинилэр 20 самураайы өлөрбүттэр, 49 киһини билиэн ылбыттар. Ол иһин Якубов Аҕа дойду сэриитин II степеннээх уордьанынан наҕараадаламмыта. Туйгуннук сэриилэспиттэрин иһин атыттар Үрдүкү Кылаабынай Командование махталын ылбыттар. Олор истэригэр Габышев Федор Федорович, Лаврентьев Гурий Александрович (Чурапчы), Алексеев Петр Алексеевич (Уус Алдан) уо.д.а. Кинилэр Забайкальскай фронт чаастарын кытта улахан Хинган адаар-быдаар хайаларын туораабыттара. Маньчужурияны босхолуур иһин кыргыспыттара».
Федор Федорович бу курдук кэпсиирэ: «Уопсайа 300-тэн тахса көһү балтараа ый сатыы айанаан барбыппыт. Монголия уута суох истиэптэринэн Япония границаларыгар тиийбиппит. Хингаҥҥа 3-с батальон 6-с ротаҕа автоматчигы-нан сулууспалаабытым. Иннибитигэр разведчиктар сылдьан суолбутун аһан иһэллэр этэ. Кыайыы буолбутун кэннэ 1946 сыллаахха Бурят Монголияҕа кэлэн мас үлэтигэр сылдьыбытым. 1947 сыллаахха бэс ыйыгар дойдубар эргиллэн кэлбитим. Онно ыһыахтар саҥа саҕаланан эрэллэр этэ. Сэрииттэн элбэх киһи эргиллибэтэҕэ онон кэлэн баран үлэ үөһүгэр түспүтүм. Кыһынын наар от тиэйиитигэр сарсыарда 4 чаастан туран икки көлөнөн барарым. Сарсыардааҥы сүөһү аһылыгын баттаһа. Сайынын наар от үлэтигэр үлэлиирим».
1949 сыл бэс ыйыгар Татьяна Иннокентьевналыын холбоһон 53 сыл эйэлээхтик олорбуттара.
Федор Федорович 7 оҕолоох, 16 сиэннээх, 5 хос сиэннээх. Сэттэ оҕото бары үөрэхтээх, үлэһит дьон үлэ үөһүгэр сылдьаллар.
1979 сыллаахха убаһа аһатыытыгар үчүгэй көрдөрүүнү ситиһэн Москваҕа Бүтүн Союзтааҕы Норуот Хаһаайыстыбатын Ситиһиилэрин Быыстапкатыгар баран кэлбитэ.
Оҕолоро
.