РУБРИКАТОР
ФЕДОТОВ ИВАН ВАСИЛЬЕВИЧ
Мин аҕам Федотов Иван Васильевич 1925 сыллаахха кэпсээҥҥэ киирбит, кэрэ айылҕалаах Тараҕана хоту уһугар турар Чорохуга төрөөбүтэ. Бу Булгунньахтаах уонна Сэгэйээн икки ардыгар баар сир. Бу сайылыктарга Рехлясовтар, Федотовтар, Потаповтар олорбуттар. Ийэтэ Федотова (Петрова) Мария Петровна, Уус-Алдан Баатаҕай (Тииҥ оҕонньор) кыыһа, аҕата маннааҕы түөрт уоллаах Балдьака оҕонньор үһүс уола Федотов Василий Иванович. Кинилэр икки уол оҕону төрөппүттэриттэн мин аҕам улаханнара, кыра уол Сэмэн (Бэчимиэс). Аҕалара кыра эрдэхтэринэ өлөн, ийэлэринээн хаалбыттара. Соҕотох ийэ оҕолорун быһыытынан, дьиэ ис-тас үлэтигэр, ийэлэригэр пиэрмэҕэ, адьас кыра эрдэхтэриттэн көмөлөһөн, үлэҕэ эриллибиттэрэ. Ол да иһин буолуо, олус ыраастык, хаачыстыбалаахтык тутталлара. Мөлдьөгөй начальнай оскуолатын бүтэрэн баран тута холкуоска үлэлээбитинэн барбыта. Туохха барытыгар сыстаҕас уолу хонуу үлэтигэр ылбыттара. Илиинэн от охсуутугар «хоннохтоох охсооччу» аатын ылбыта. 4-5-тии оҕуһунан от тиэйиитэ, мас кэрдиитэ - ол барыта кини күннээҕи үлэтэ этэ. Саҥардыы хороччу улаатан истэҕинэ Аҕа дойду иккис сэриитэ саҕаланар. Саҥа 17-н туолбут уол 1942 сыллаахха Армияҕа ыҥырыллан барар. Гвардейскай-мотострелковай полкаҕа түбэһэр. Сэрии туһунан ыйыттахха, соччо кэпсиэн баҕарбат этэ. «Элбэх өлүүнү-сүтүүнү, аччыктааһыны көрбүтүм. Биһигини Монголияҕа поеһынан илдьибиттэрэ» - диирэ. «Суола-ииһэ суох хайалары туоруурга элбэх киһи, ат өлбүтэ. Пушкаларбытын бэйэбит соһон туораппыппыт» - диэн кэпсиирэ. Сэрии бүппүтүн кэннэ 1946 сыллаахха «Фашистскай Германияны кыайыы иһин», «Японияны кыайыы иһин» мэтээллэрдээх кэлбитэ. Кэлээт да үлэ үөһүгэр түһэн, холкуоска араас үлэлэргэ үлэлээбитэ. Окко, от кэбиһиитигэр кыдамаһытынан сылдьыбыт, хастыы да киһи угаайылыыр этэ, сүөкээн баран тиэйэн кэлэрбитигэр бүтэрэн атырдьаҕар өйөнөн турар буолара диэн үөлэннээхтэрэ ахталлара. Маска да, тимиргэ да сатаан туттара. Бөһүөлэккэ кини туппут, тутуспут дьиэлэрэ билигин да бааллар. Бэйэбит олорор дьиэбитин түннүгүн үөһээ баайыытыгар диэри соҕотоҕун туппута, оттон үөһээ өттүгэр убайым Сэмэн кэлэн көмөлөспүтүн өйдүүбүн. Онон сылыктаатахха, бэйэтин кыаҕын таһынан кыахтаах дииллэрэ кырдьык быһылаах. Ону таһынан, дьиэ ис тэрилин барытын бэйэтэ оҥороро, олоппоһуттан саҕалаан таҥас ыйыыр шифонерыгар тиийэ. Саха быһаҕын охсоро. Кини сатаабатаҕа диэн суоҕа, оҥорбут оҥоһуктара билигин да бааллар, тутта сылдьабыт. Аҕам үтүө суобастаахтык үлэлээбитин иһин үгүс грамоталар, махтал суруктар туоһулууллар. 1970 с. Коммунистическай партия кэккэтигэр киирбитэ.
Наҕараадалара: «Фашистскай Германияны кыайыы иһин», «Японияны кыайыы иһин» мэтээллэрдээх.
Аҕам булчут бөҕө этэ. Өрүскэ бардын, тыаҕа таҕыстын илии тутуура суох кэлбэт буолара. Булдуттан аймахтарыгар, чугас дьонугар тэҥ гына хайаан да өлүүлүүрэ. Быраата Сэмэн эрдэ өлөн, саҥаһым Прасковья Герасимовна алта оҕотун, эбэ-бинээн иккиэн көрөн-истэн хаалбыттара. Кинилэр отторун тиэйиитэ, мастарын мастааһына аҕам санныгар хаалбыта. Ону таһынан 10 оҕолоох таайым аахха эмиэ көмөлөһөллөрө.
Ийэбинээн Гоголева Мария Иннокентьевналыын 1949 сыллаахха холбоспуттара, үс оҕолонон ньир-бааччы олорбуттара.
Аҕам олус аламаҕай, сымнаҕас, холку майгылааҕа, кэлин ыалдьар буолан баран арыый чэпчэки үлэ диэннэр хотоҥҥо уу тэптэриитигэр, аллараа пиэрмэ анныгар хомоҕо сылаас ойбон диэни Слепцов Иннокентий Иннокентьевичтыын оҥорон үлэлэппиттэрэ. Манна даҕатан эттэххэ, Иннокентий Иннокентьевич эмиэ олус мындыр, уус киһи этэ. Кини колхуоска элбэх өҥөлөөх киһи. Аҕам баара суоҕа 54 сааһыгар ыар ыарыыттан олохтон туораабыта. Кини олоҕун билигин 5 сиэнэ, 16 хос сиэнэ салгыыллар.
Ахтыыны суруйдум кыыһа Романова (Федотова) Светлана Ивановн