РУБРИКАТОР
Сивцев Василий Кононович
(1903-1987 сс.)
Сэрии, педагогическай үлэ ветерана. 1923-1924 сс. Хатыҥ Арыы нэһилиэгэр сэбиэт бэрэссэдээтэлинэн быыбарданан үлэлээбитэ. 1926 с. бу нэһилиэккэ маҥнайгы ликбез аһан үөрэҕэ суохтары үөрэтиини саҕалаабыта. 1930-1963 сс. ол иһигэр 1946 сылтан II Хомустаах начаалынай оскуолатыгар пенсияҕа тахсыар диэри начаалынай кылаастар учууталларынан, оскуола сэбиэдиссэйинэн үлэлээбитэ. 1943-1945 сс. Советскай Армияҕа ыҥырыллан Забайкальскай фроҥҥа сулууспалаабыта. Кэтэхтэн үөрэнэн Дьокуускайдааҕы педагогическай училищены бүтэрбитэ. Наҕараадалара: «Бочуот Знага» уордьан, «Бойобуой үтүөлэрин иһин», «Японияны кыайыы иһин» мэтээллэр, 1962 с. эҥкилэ суох уһун үлэтин иһин оройуон Бочуотунай кинигэтигэр киирбитэ.
Миигин 1943 сыл бэс ыйын 22 күнүгэр Кыһыл Армия кэккэтигэр ыҥырбыттара. Забайкальскай фроҥҥа сулууспалаабытым. Японскай империалистартан Манчжурияны босхолооһуҥҥа сылдьыбытым. Хайлар диэн күүскэ бөҕөргөтүммүт куораты ылыыга кыттыбытым. Бу кыргыһыыга биһиги чааспыт элбэх киһи сүтүктэммитэ. 2-3 күннээх охсуһууга 100-тэн тахса киһилээх ротаттан 30-чаны кыайбат эрэ киһи ордон хаалбыппыт. Кимэн киирэн истэхпитинэ самурайдар «Банзай» диэн хаһыытаабытынан кэннибититтэн кэлэн түһэллэрэ. Биир взводпут олорчу эстибитэ. Тобохторо ытыалаһа сыталлар үһү диэни истэммит быыһаары киирэн көрбүппүт да, биллибэт буолбут этилэр. Ол икки ардыгар хараҥаран хаалан, туох да көстүбэт буолбута, төннөн тахсыбыппыт. Иккис күммүтүгэр хаста да төгүрүйэн ылаары 20-30-ча миэтэрэ сиргэ кэннибитигэр адаарыс гыммыттара, олору саа, граната уотунан тоҕо солотон чугурутан баран, ылбыт сирбитин биэрбэт сыаллаах ытыалаһа-ытыалаһа хоммуппут. Сарсыҥҥы киэһэтигэр эрэ солбук чаас кэлбитэ. Бастакы күммүтүгэр ротабыт командира Брюлов диэн өлбүтэ. Иккис күммүтүгэр кинини солбуйбут лейтенант мин аттыбар иһэн табыллан охтубута. Санитардар тута ылан барбыттара, өлбүт сураҕын истибиппит. Эдэр баҕайы нуучча уола этэ. Сахалартан биир Бүлүү киһитэ ол дойдуга хаалбытын кыайан ылбатахпыт. Намтан Таастаах уола Атласов Н. диэн гранатаҕа сирэйин хайа тэптэрэн кэбиспитэ. Кэнники үтүөрэн чэрдээх сирэйдээх дойдутугар төннүбүт этэ. Кыайан ылбатах дьоммут таҥас курдук от быыһыгар саппаһан сытан хаалбыттара. Биһиги сэриилэспит сирбит куорат таһыгар баар кыра талах ойуурдаах, томтордоох этэ. Атын өттө сыгынньах сопкалар. Олор аннылара барыта куоллараан үһү. Онно электричестволаах, водопроводтаах сэрии дьоно хорҕойон олорор сыалай куораты туппуттар. Маны туппут китаецтары манньалыахпыт диэн хас да сыл үлэлэтэн баран, барыларын өлөртөөн кэбиспиттэр. Ол туһунан хаһыакка тахсыбыта. Онтон Чанчун куоракка тиийбиппит кэннэ, сэрии бүтэн, демобилизацияланан дойдубар төннөн учууталлыыр үлэбин салҕаабытым. Кэтэхтэн үөрэнэн педучилищены бүтэрбитим, начаалынай оскуола учуутала буолар диплому ылбытым. 1947 с. ССКП чилиэнэбин. Сэрииттэн «Бойобуой үтүөлэрин иһин», «Японияны кыайыы иһин» мэтээллэрдээх кэлбитим.
1975 с.
Василий Кононович кыргыһыы хонуутуттан кэргэнигэр суруйбут суруга
Сурук хайдах суруллубутунан көннөрүүтэ суох.
Бэчээт анныгар: «Просмотрено военной цензурой 09896»
Жив здоров. Настоящее время сижу ожидаю приказа идти вперед, этого требует наша страна, партия и правительство, которого я буду выполнять до последнего дыхания и горжусь этим, что выпала мне доля, освободительная борьба от японских захватчиков угнетенных народов.
Пока прощайте, усиленно работайте, укрепите страну. Если останусь жив и тем больше пригожусь стране.
Остаюсъ ваш отец В.К. Сивцев. 14.08.1945.
Сурук кэтэх өттүгэр.
Ытыалаһыы оттотугар сытабыт, томтор кэтэҕэр ытыалаһаллар. Василий.